Jednym z podstawowych dokumentów opisujących zasady działania danej organizacji jest misja. Wbrew pozorom, nie jest to tylko ładnie brzmiący tekst o firmie, ale konkretne i wypracowane nadrzędne cele, których powinien być świadomy każdy pracownik organizacji, bez względu na stanowisko czy miejsce w hierarchii. Częstym uzupełnieniem misji jest wizja, czyli dokument, którego celem jest wyznaczenie kierunku rozwoju firmy. Czym jest misja firmy i dlaczego należy o niej rozmawiać i zmieniać w razie potrzeby? Jak do tego ma się wizja przedsiębiorstwa?
Czym jest misja firmy?
Misja firmy to dokument, w którym zawarte są najważniejsze cele organizacji. Mogą one dotyczyć takich aspektów jak:
- osiąganie zysku, zorientowanie na wyniki,
- relacji w biznesie, zarówno z klientami, jak i kontrahentami, poprzez świadczenie profesjonalnych usług lub sprzedaż produktów wysokiej jakości,
- szeroko rozumiany rozwój technologiczny, usługowy, intelektualny itp.,
- wartości, jakimi organizacja kieruje się w swoich działaniach, również wobec własnych pracowników,
- wkład na rzecz innych, np. lokalnych społeczności lub konkretnych grup, które wymagają wsparcia.
Za sposób realizacji celów, które wyznacza misja, jest odpowiedzialna strategia organizacji. Misja firmy to także określenie jej tożsamości, czym się chce wyróżniać spośród konkurencji. Określa również branżę lub obszar, w którym organizacja działa, jaki jest cel jej funkcjonowania oraz zawiera podstawowe wartości organizacyjne i biznesowe.
Wizja firmy - co to jest?
Każda organizacja powstaje z potrzeby biznesowej, chce wypełnić lukę na rynku usług lub produktów, a także spełniać określone cele finansowe. Wizja w tym wypadku jest swoistym celem dalekosiężnym, do którego zmierza cała firma. Może dotyczyć np. innowacyjności technologicznej, dominującej pozycji na rynku lub w danej niszy, czy obecności w konkretnym regionie kraju, czy świata. Wizja powinna być dość ogólnie sformułowana, to w końcu tekst opisujący stan, w jakim organizacja ma się znaleźć w przyszłości, który równie dobrze może zostać osiągnięty lub ulec zmianie. O wizji mówi się często, jak o marzeniach biznesowych, które przedsiębiorstwo ma spełnić. Oczywiście nie należy tego traktować dosłownie. Wizja powinna być ambitna, ale realna i faktycznie możliwa do realizacji.
Istotnymi cechami zarówno wizji, jak i misji, jest ich stosunkowo ogólne brzmienie. Prawie w ogóle nie nawiązują do żadnych wartości liczbowych. Język, w jakim są napisane, powinien być jasny i zrozumiały dla każdego. Dotyczy to zarówno pracowników, kontrahentów, jak i kandydatów do pracy, którzy na podstawie lektury misji i wizji organizacji są w stanie ocenić, czy wpisują się w ogólny profil działalności firmy. Ma to o tyle znaczenie, iż każda organizacja prezentuje swoją misję i wizję np. na stronach internetowych i często się do nich odwołuje pośrednio lub bezpośrednio.
Jak zmienić misję i wizję w organizacji?
Organizacja, która stoi na rozdrożu kluczowych biznesowych decyzji, może dojść do wniosku, że jednym z istotnych modyfikacji będzie stworzenie nowej wizji i misji. Nie oznacza to jednak tylko korekty w tekście. Idzie za tym transformacja organizacyjna, która wbrew pozorom musi objąć całą firmę, nie tylko obszar odpowiedzialny za PR czy marketing. Wsparciem w takiej sytuacji będą programy rozwojowe. Ich zadaniem jest zdefiniowanie potrzeb organizacji, które są związane z modyfikacjami dotyczącymi misji i firmy. Ponieważ są to zmiany fundamentalne, a pobudki do ich wprowadzenia są wieloaspektowe, program rozwojowy skupi się na najważniejszych zagadnieniach. Esencją programu, którego celem są modyfikacje misji i wizji, jest zakwestionowanie statusu quo w organizacji bez względu na to, co jest motywacją zmiany (osiągniecie celów, decyzje biznesowe lub organizacyjne). Dopiero wówczas możliwe jest faktycznie wprowadzenie zmiany, ale pod warunkiem, że zaangażowani w proces będą najważniejsi pracownicy organizacji. Stworzenie nowej misji i wizji w związku z tym jest zadaniem bardziej wymagającym, niż może się to pozornie wydawać.